Voor priesters, diakens, catechisten, pastoraal werkers, gelovigen…
Vanuit het rk Platform voor Evangelisatie
Download hier het 12 stappenplan Bestel hier de gedrukte versie(s)
Fase I In de startblokken
1. Erken de urgentie van evangelisatie
Op dit moment zijn er gemeenschappen en mensen die kunnen evangeliseren. In de maatschappij is veel geestelijke armoede, met alle gevolgen van dien. Veranderingen gaan snel en we raken als Europa verder van Christus vandaan. Evangelisatie richt zich dus niet alleen op de persoon, maar ook op de hele maatschappij en cultuur. We hebben geen tijd te verliezen. Nog wezenlijker: Caritas Christi urget nos, De liefde van Christus dringt ons…” (2 Korintiërs 5, 14)
2. Verlang dat de mensen Jezus persoonlijk leren kennen
Dat is het hart van het geloof en dus ook van de evangelisatie: mensen in contact brengen met de levende Heer binnen de gemeenschap van Zijn Kerk. Dit is uiteraard een persoonlijk proces voor iedere mens, maar “hoe kunnen ze in Hem geloven, als ze niet over Hem hebben gehoord? En hoe kunnen ze over Hem horen als Hij niet verkondigd wordt?” (Romeinen 10, 14)
3. Ga met anderen hiervoor bidden, zo mogelijk bij eucharistische aanbidding
Wanneer we schijnbaar nog niets kunnen ondernemen, kunnen we wel altijd gaan bidden. Evangelisatie is niet een activiteit die we zelf zo maar kunnen opzetten. Het is een „samenwerken‟ met de Heer. In zekere zin is bidden al een vorm van evangeliseren.
4. Informeer naar methoden van evangelisatie
Er is al heel wat ervaring met evangelisatie vanuit parochies, gemeenschappen en nieuwe bewegingen. De website www.rkevangelisatie.nl brengt die bijeen. Deze methoden proberen aan te sluiten bij wat er leeft (realiteitszin) en zoeken een positieve eigentijdse toon voor de verkondiging. Natuurlijk zal er een verschil van aanpak zijn wanneer het om jongeren of volwassenen gaat. Meerdere ijzers in het vuur hebben, is altijd beter. Het is natuurlijk ook goed om eens bij andere parochies, gemeenschappen en nieuwe bewegingen te gaan kijken die al enige ervaring hebben.
5. Onderken het verschil tussen catechese en kerygmatische evangelisatie
We komen steeds meer mensen tegen die helemaal geen kerkelijke achtergrond hebben, maar slechts een beperkte fragmentarische kennis van het katholieke geloof. Deelname aan catechese, Bijbel-, gespreks- of gebedsgroepen zijn stappen te ver. Kerygmatische evangelisatie begint heel laagdrempelig én bij het hart van de zaak: de persoonlijke band met Jezus Christus. Dit in het proces van een methode en gericht op een plaats in de lokale kerk/gemeenschap.
6. Vraag een paar mensen om mee te denken en te werken
Natuurlijk moet er overleg zijn met de parochieverantwoordelijke en de werkgroep catechese (ook al gaat het hier om pre-catechese ofwel evangelisatie). Hopelijk zijn er een paar mensen te vinden, want iedere gelovige kan hierin een bijdrage hebben. Ook hier zal het verschil in doelgroepen (jongeren – volwassenen) meespelen. Indien nodig komen deze medewerkers van buiten de parochie, wellicht uit een van de nieuwe kerkelijke bewegingen. Maar alles staat zo mogelijk wel in dienst van de parochie.
Fase II Aan de slag
7. Kies enkele methoden uit en verdiep je daarin, samen met de medewerkers
Beproefde methoden zijn: een stadsmissie, de Alpha-cursus, Kom en zie (WeG project). Voor jongeren: Rock Solid RK, Are You Ready Vormselweekends, Plugged in-Youth CaFE… Maar www.rkevangelisatie.nl geeft nog veel meer… Medewerkers moeten wel goed gevormd worden om de gekozen methoden te kunnen geven! Dit vraagt soms een trainingsdag, meerdere bijeenkomsten e.d. Ook hier geldt: een goed begin, is…
8. Plan een traject met meerdere mogelijkheden
Na de eerste verkondiging dient meteen de weg naar de follow-up duidelijk te zijn. Bijvoorbeeld moeten de mensen na een stadsmissie „ergens‟ verder kunnen en is er na de Alpha-cursus een vervolgstap nodig enz. We geven enkele mogelijke trajecten weer (die geen succesformules zijn!):
• De internetcursus ‘WaaromJezus-rk.nl’. De parochie hoeft deze alleen maar bekend te maken. In de cursus worden deelnemers verwezen naar een parochie in hun buurt. Een eenvoudige stap, die aan alles voorafgaat.
• Alpha-cursus + CaFE 1 „God beter leren kennen‟ + CaFE 2 ‘De Katholieke Kerk verkennen’
• Alpha-cursus + aangepaste catechese met (Compendium van) de Catechismus van de Katholieke Kerk
• WeG-concept: Kom en zie + Opnieuw beginnen + Jonge wijn
• Teenertime + Youcat
• Are You Ready Vormselweekend + Rock Solid RK + Plugged in-Youth CaFE
9. Zorg voor heel goede promotie, juist buiten het gewone (parochie)circuit
Promotie binnen het vaste circuit is nodig, maar vooral erbuiten. Wellicht zijn er creatieve pr/marketing mensen te vinden met goede ideeën: locale tv/radio/ kranten, acties, in het oog springende posters, internetfilmpjes. Daarbij blijft de persoonlijke uitnodiging vaak nog het beste: parochianen/gelovigen aansporen om anderen te durven uitnodigen!
10. Durf zo klein als een mosterdzaadje te beginnen
Jezus begon met twaalf ‘bijeengeroepen’ mannen, enkele vrouwen en een kleine menigte die toch op een afstand bleef. We verlaten hier even de Kaski-aanpak van cijfertjes. Ook bij een eventueel begin’succes’ (veel deelnemers bij de eerste cursus), kan er daarna een soort ‘dip’ komen. Dat helpt te beseffen hoe belangrijk het gebed is, en dat het niet om ‘succes’ gaat, maar om vruchtbaarheid door volharding. De heilige Geest werkt mee, dus dan mogen we de moed nooit verliezen.
11. Houd het aanbod en het gebed vol, jaar in jaar uit
Evangelisatie zien we daar slagen waar het gebeurt in eenklank met de Wereldkerk, vanuit een persoonlijke wens dat anderen Jezus en de Kerk leren kennen, door het gebed én door het vol te houden, jaar na jaar. Dit betekent dat de (parochie)gemeenschap zelf ook moet meegroeien. “Als Kerk die evangeliseert, begint zij met zichzelf te evangeliseren.” (Paulus VI, Evangelii Nuntiandi, nr. 15)
12. Zorg voor een goede opvang voor wie enthousiast wordt
Zelfs al is een parochiegemeenschap niet gericht op evangelisatie en is die voor nieuwkomers niet in alles even aantrekkelijk, toch moet er voor hen een plaats zijn. De opzet van ‘small Christian communities’ is dan een goede optie. Geen exclusief clubje, maar een kleine gemeenschap binnen de grote gemeenschap van de parochie en daarmee verbonden. Onze koren en werkgroepen functioneren vaak al op deze manier en koffie na de Zondagsmis doet ook wonderen. Stappen naar een small Christian community zijn in de bijlage te vinden.
Tekst Jeroen Smith pr. / Katholiek Alpha Centrum / januari 2012)
Voor verwijzingen naar alle genoemde initiatieven, zie www.rkevangelisatie.nl
Tekst Kees Slijkerman
Zie: Kleine geloofsgroepen, red.: Kees Slijkerman / Fred van Iersel, Abdij van Berne – Heeswijk, 2011
1. Deel uw wens om small Christian communities te vormen in parochieverband met de pastoor/ parochieverantwoordelijke en met anderen.
2. Vorm een werkgroep waarin een lid van het pastoraal team (regelmatig) deelneemt. Hier wordt de visie uitgewerkt binnen de opzet van a) evangelisatie en b) parochieopbouw.
3. Presenteer de visie aan het parochiekader en aan de parochianen. Laat hen wennen aan het idee van meer persoonlijke gemeenschapsvorming in groepen waarin de deelnemers elkaar kennen, het geloof met elkaar delen en samen bidden (zie Kleine geloofsgroepen, pag. 86).
4. Aansluiten bij het traject van de Evangelisatie. Welk traject wordt daar gevolgd, en hoe kan dat overgaan in het vormen van small Christian Communities? Bijvoorbeeld:
• Alpha-curcus, CaFE 1 en 2, ‘Bidden, samen en alleen’ → small Christian community
• WeG-concept: ‘Kom en zie’, ‘Opnieuw begingen’, ‘Jonge wijn’ → small Christian community
Andere combinaties of vergelijkbare programma‟s zijn natuurlijk mogelijk. Zie www.rkevangelisatie.nl.
5. Werkgroepleden doorlopen zelf het proces zoals bedoeld in het gekozen programma en krijgen ieder een taak in de uitvoering.
6. Benoem in elke small Christian community een verantwoordelijke en breng de verantwoordelijken regelmatig samen voor uitwisseling van ervaringen en voor bemoediging en toerusting.
7. Er is uiteraard een goede inhoud nodig voor de bijeenkomsten van deze small Christian communities. Dit moet in overleg met de parochieverantwoordelijke opgesteld worden en kan verschillend van karakter zijn. Algemene onderdelen zijn: gebed, delen, vorming en handelen Concrete mogelijkheden:
Gebed: Deel van Getijden bidden, samen de Mis meevieren, vrij gebed, tientje van de Rozenkrans…
Delen: Uitwisselen rond een bepaald thema, kerkelijk jaar, persoonlijke situaties…
Vorming: Lezen van boek (bijv. Paus Benedictus’ Licht der wereld), bekijken van film / dvd-serie, beluisteren van opgenomen inleiding van Radio Maria…
Handelen: ‘Iets’ voor/in de parochie, meewerken aan evangelisatietraject, diaconaal, kloosterweekeinde…
8. De coördinatie, contact met de parochieverantwoordelijke/pastoor, inhoud e.d. zal toenemende aandacht vragen. Maar hopelijk zijn de vruchten dan zichtbaar en komen er ook meer inzet en toewijding.
9. Blijf bekendheid geven aan de visie, de programma’s, de vervolggroepen, de instapmogelijkheden, de eenmalige open bijeenkomsten waar ook ‘afhakers’ weer even kunnen aanhaken.
10. Breng van tijd tot tijd alle small Christian communities bijeen voor een viering, lezing, ontmoeting, gezellig samenzijn. Zie verder Kleine Geloofsgroepen, pp. 110 – 112.
